Krótka historia powstania cmentarza przy ul. Limanowskiego
Radom leżący na pograniczu Małopolski i Mazowsza należy do najstarszych osad miejskich w tym regionie. Posiada bowiem ponad tysiącletnią ciągłość osadnictwa. Najstarsze wykopaliska archeologiczne pozwalają na datowanie osady na przełom VIII i IX wieku.
W swojej historii miasto miało kilka różnych cmentarzy. Wielkość i usytuowanie ich wiązało się ściśle ze zróżnicowaniem ludnościowym, wyznaniowym, sytuacją polityczną, zarządzeniami władz kościelnych i państwowych, epidemiami cholery oraz wojnami i walkami zbrojnymi na tym terenie.

Na przełomie X/XI wieku został wybudowany i obwarowany gród obronny, siedziba kasztelani z pierwszym radomskim kościołem św. Piotra. Na podkreślenie zasługuje fakt, że przy tym kościele nie grzebano zmarłych ponieważ szczupłość miejsca nie pozwalała na zlokalizowanie tu cmentarza. Cmentarz w X wieku funkcjonował u zbiegu dzisiejszych ulic Limanowskiego i Przechodniej. Zaliczono go do szkieletowych cmentarzy nieprzykościelnych.

W XII wieku wybudowano w Radomiu kościół pod wezwaniem św. Wacława, fundacji biskupa krakowskiego Gedeona. Zlokalizowano go w osadzie targowej na podgrodziu. Budowla ta była drewniana. Wokół tego kościoła chowano zmarłych. Świadczą o tym pochówki odkryte pod fundamentami dzisiejszego XIII wiecznego kościoła, będące dowodem na to iż istniał cmentarz przykościelny jeszcze przed wzniesieniem zachowanej do dziś budowli.

Około roku 1340 Kazimierz Wielki dokonał na północny-zachód od Starego Miasta lokacji Nowego Radomia. W 1360 roku przeniesiono Wójtostwo ze Starego do Nowego Radomia, a w 1364 wprowadzono prawo magdeburskie zamiast dotychczasowego prawa średzkiego. Brak jednak zgodności co do konkretnej daty powstania kościoła dla tej Nowej części miasta. Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego podaje „Czasy Kazimierza Wielkiego są dla Radomia najważniejszymi. Król ten założył Nowy Radom, obwarował go murem i nowym zamkiem, wzniósł nowy kościół z cegły pod wezwaniem świętego Jana Chrzciciela. W bramie Iłżeckiej wmurowany kamień z datą 1357 i napisem: opus regis Casimiri, może określać chwilę zaczęcia budowy”. Historycy zaś utrzymują, iż budowę tę wzniesiono w latach 1360-1370. Cmentarz tej parafii usytuowany był przy obecnym kościele Ojców Bernardynów. Miejsce to zwało się wówczas „Przedmieściem Jedlińskim”. O istnieniu tego cmentarza przekonano się w roku 1864, gdy zakładano skwer. Wykopano wówczas wielką ilość kości ludzkich. Oprócz tego chowano zmarłych także przy kościele św. Jana Chrzciciela. W 1890 roku, gdy Konstanty Luboński opisywał cmentarz radomski istniały jeszcze wokół kościoła nagrobki.

Obecnie teren dawnych pochówków wyłożony jest betonowymi płytami chodnikowymi. Ze względów sanitarnych w XVIII wieku coraz częściej zaczęto zakładać cmentarze poza obrębem miast. W Polsce jednym z pierwszych, którzy zwrócili uwagę na tę ważną sprawę był Marszałek Wielki Koronny Stanisław Lubomirski. Wystąpił on w 1770 roku z propozycją zakładania cmentarzy poza miastem. Pierwszy w Polsce taki cmentarz, pomimo początkowych oporów i niechęci wiernych, założyli w Warszawie w 1781 roku misjonarze świętego Wincentego de Paul.
Radykalna zmiana w zabudowie Radomia nastąpiła w okresie Konstytucyjnym Królestwa Polskiego. Dotychczasowa zabudowa niemal wyłącznie drewniana ustępuje murowanej.

Zły stan ulic i dróg zmusił Zarząd miasta do ich brukowania. Wtedy to urządzono „Stary Ogród”, czyli park miejski, jak również dwie „ulice spacerowe”: Reja i Wałową. Jako materiał posłużył kamień pozyskiwany z rozbieranych murów miejskich. Podczas tych prac porządkowych wynikła sprawa cmentarza. Dla higieny miasta nieobojętnym bowiem było grzebanie zmarłych w bezpośrednim sąsiedztwie kościołów św. Jana Chrzciciela i św. Wacława. W 1792 roku ukazało się zarządzenie Policji Obojga Narodów, które zakazało grzebania zmarłych w obrębie miasta i dlatego powstał wówczas cmentarz na dawnym grodzisku wczesnośredniowiecznym przy kościele św. Piotra. Przestaje on funkcjonować w 1811 roku, a rolę nekropolii radomskiej przejmuje nowy cmentarz.

Z zachowanych dokumentów wynika, że cmentarz ten założono w 1812 roku na działce o powierzchni 2 morgów, które ofiarował Wojciech Łodwigowski, „zamożny obywatel radomski”. Miejsce to położone było około 150 metrów na zachód od drogi zwanej „traktatem starokrakowskim”, poza rogatkami miejskimi „w polu” odległym około jednego kilometra od Radomia. Fundator, w aktach notarialnych z lat 1812-1813, występuje jako „… różnych posiadłości na Starym Mieście Radomiu właściciel”, oraz posiadacz pustego placu „… przy drodze publicznej z miasta Radomia ku miastu Szydłowcu idący”.

Informacje zaczerpnięto za zgodą autora z pracy magistersko-licencjackiej ks. Janusza Stanka „Cmentarz rzymskokatolickiej parafii św. Jana Chrzciciela w Radomiu jako miejsce kultu chrześcijańskiego”, Lublin 1999.